WebQuest jest innowacyjną i interaktywną metodą, czerpiącą z zasobów technologii informacyjnej. Wykorzystana w procesie dydaktycznym z pewnością go wzbogaci o uczniowską kreatywność i odkrywczość. Aby przybliżyć Państwu tę metodę, podam przykładowy (autorski) pomysł na WebQuest dotyczący poezji elektronicznej oraz prozy hipertekstowej, który można wykorzystać w polonistycznym procesie dydaktycznym.
Temat
Webquestu mógłby zostać stworzony na zasadzie kontrowersji lub zostać sproblematyzowany.
Przykładami takich tematów mogłyby być np.: „Hipertekstualność – potrzeba chwili czy nowa forma bycia literatury?”,
„Proza i poezja w sieci – literacka hybryda czy nowy tekst kultury?”,
„Współtworzenie literatury – nowa forma sztuki i doświadczenia literackości czy
wymysł XXI wieku?” W zależności od wybrania jednego ze skonkretyzowanych
tematów, zakładana wstępna hipoteza i zadania/polecenia dla grup dotyczyłyby
różnych kwestii płynących z tej ogólnej problematyki. Sformułowanie
kontrowersyjnego czy sproblematyzowanego tematu ma za zadanie wzbudzić emocje,
w efekcie których zostaną podjęte uczniowskie działania praktyczne, mające na celu
rozwiązanie problemu i wysunięcie refleksji.
METODA WEBQUEST –
PRZYKŁAD:
Przemiany
dokonujące się obecnie na płaszczyźnie literackiej – zarówno w prozie jak i w
poezji – zastanawiają czytelnika-odbiorcę nad jakością prozy hipertekstowej
oraz poezji elektronicznej. Tradycyjne teksty – nabierając nowej formy – zmuszają
do refleksji nad jakością literackości i płynącego przekazu werbalnego. Innymi
słowy, problematyka ta wzbudza niemałe emocje i kontrowersje. A Ty jak sądzisz?
Czy jesteś fascynatem takiego rodzaju sztuki literackiej, czy może raczej
uważasz to za nic nie znaczące konstrukty, zaburzające odbiór dzieła sztuki?
Czy sądzisz, że jest to chwilowa moda, czy może początek Nowego (postrzegania
literackości w ogóle)? Projekt ten pozwoli Ci na głębsze rozeznanie we
wspomnianym temacie, a także na sformułowanie przemyślanych refleksji na ten
temat.
Pierwsza
grupa uczniów będzie zajmowała się powieścią hipertekstową; druga natomiast zajmie się
poezją elektroniczną (tematyka może dotyczyć: formy, gatunku, struktury,
języka i jego funkcji oraz różnic występujących pomiędzy tradycyjnym a nowym
gatunkiem literackim). Czas na realizację zadania dla obu grup to dwa tygodnie.
Grupa pierwsza –
zadania/zagadnienia:
1. Poszerz
swoje wiadomości na temat powieści hipertekstowej. Do tego celu posłużą Ci:
·
strony WWW (znajdziesz je w zakładce:
„Źródła internetowe”),
·
dodatkowe źródła informacji, które będą
celem Twoich sieciowych poszukiwań,
·
wszelkie publikacje, artykuły i książki
dotyczące badanej tematyki (poszukaj w zakładce: „Źródła tradycyjne”,
·
wybrana przez Was jedna z powieści
hipertekstowych (możesz porównać ze sobą również dwa teksty tego typu).
Proponowane przykłady to: Elektropis
znaleziony w Krzeszowicach (autor anonimowy), Koniec świata według Emeryka (autor: R. Nowakowski), Tramwaje w przestrzeniach zespolonych (autor:
dr Muto), Gmachy, Trwonienia czasu (autor: xnauta), Rok bez siedmiu minut (wielu autorów), Hitalia (wielu autorów).
2. Sformułuj
tezę,
która będzie punktem wyjścia do poszukiwanych przez Ciebie argumentów.
Przykład: powieść hipertekstowa jest interaktywną formą doświadczania literatury.
3. Poprzez stworzony przez Ciebie ustrukturyzowany
ramowy plan wypowiedzi będziesz mógł prezentować swe argumenty w sposób
uporządkowany, uwzględniając w swej wypowiedzi budowę hipertekstowego dzieła
literackiego oraz jego języka. Będziesz miał tu możliwość porównania go z
tradycyjnym utworem prozatorskim (dowolnie wybraną przez Ciebie powieścią). Nie
zapomnij o wnioskach wieńczących i podsumowujących Twoją wypowiedź. Ważne jest
także powoływanie się na różne źródła – pamiętaj o zestawieniu
bibliograficznym! (tworzenie przypisów oraz bibliografii – patrz załącznik nr 1).
Zapamiętaj także, że nie tylko ważne są kwestie merytoryczne Twojego wystąpienia,
ale i sposób ich prezentacji (o strategiach wystąpień publicznych czytaj w
załączniku nr 2).
4. Prezentacja
multimedialna, którą stworzysz powinna mieć nie więcej niż kilka slajdów.
Należy więc umieszczać w niej informacje już wyselekcjonowane i poddane
syntezie słownej. Wielkim walorem będzie zamieszczenie w niej także graficznych
przedstawień czy zdjęć obrazujących przedmiot badań. Pamiętaj! Forma
tabelaryczna doskonale pokaże różnice płynące z porównania dwóch form
literackich (o sposobach tworzenia prezentacji multimedialnych czytaj załącznik
nr 3).
5. Przed
prezentacją wyników swych poszukiwań i badań, przećwicz wystąpienie np. przed
rodzicami bądź znajomymi.
Przykładowe źródła dotyczące
literatury hipertekstowej:
·
internetowe:
·
tradycyjne:
M.
Bogaczyk-Vormayr, Wszystko jest Tekstem?
Hipertekstualność jako nowe doświadczenie literatury, „Teksty Drugie” 2008,
nr 1/2.
E.
Branny, Powieść a powieść hipertekstowa,
[w:] e-polonistyka, red. A. Dziak,
S.J. Żurek, Lublin 2009.
M.
Janusiewicz, Czytelnik współtwórcą
utworu…, „Nowe Media, Nowe w Mediach” 2007, nr 3.
M.
Janusiewicz, Literatura hipertekstowa –
ewolucja tradycji czy tradycji zaprzeczenie?, [w:] e-polonistyka, red. A. Dziak, S.J. Żurek, Lublin 2009.
M.
Pisarski, Hipertekst a Story. Upadki i
wzloty powieści hipertekstowej, „artPapier” 2009, nr 19.
P.Potrykus-Woźniak,
Powieść hipertekstowa, [w:] Słownik nowych gatunków i zjawisk,
Warszawa – Bielsko-Biała 2010, s. 196-198.
Załączniki:
Efekty:
Końcowym
efektem pracy grupy pierwszej oraz drugiej będzie dziesięciominutowe
wystąpienie (poszerzone o prezentację multimedialną), dzięki któremu zostanie
udzielona uargumentowana odpowiedź na pytanie postawione na początku pracy. Zarówno
jedna jak i druga grupa (prócz kwestii merytorycznych) nauczą się krytycznego
podejścia do zgromadzonych informacji oraz selektywnego ich doboru. Dodatkowo
poszerzą swe kompetencje oraz sprawności racjonalnego i trafnego wyszukiwania
pożądanych informacji oraz wysnuwania wniosków na ich podstawie (analiza i synteza).
Poza tym, zdobędą wiedzę na temat praktycznej prezentacji wyników swych
poszukiwań, a także sposobów tworzenia przypisów i zestawień bibliograficznych.
Ważną kwestią są również kształcone kompetencje społeczne uczniów
współpracujących w jednej grupie zadaniowej.
PO WYKORZYSTANIU TEGO PROJEKTU W PAŃSTWA KLASACH - LICZĘ NA KOMENTARZE I WRAŻENIA!
M.
Bogaczyk-Vormayr, Wszystko jest Tekstem?
Hipertekstualność jako nowe doświadczenie literatury, „Teksty Drugie” 2008,
nr 1/2.
Poezja ze spotkania, z Michałem
Zabłockim rozmawia Robert Ostaszewski, „Dekada Literacka” 2003, nr 3/4.
P.Potrykus-Woźniak,
Poezja w sieci, [w:] Słownik nowych gatunków i zjawisk,
Warszawa – Bielsko-Biała 2010, s. 166-167.
